بهبیان ساده، زیباشناسی در عکاسی بهمعنی ظاهر خوشایند و مطلوب عکس است. برای عکاسی هنری و رسیدن به سبک و زیباییشناسی منحصربهفرد لازم است تا نکاتی را مدنظر قرار دهید که در این بخش به آموزش آنها می پردازیم.
نکات تکنیکی زیباییشناسی در عکاسی هنری
رنگها
ممکن است از تنهای رنگی اشباع، با غلظت زیاد، روشن و تیره برای عکاسی استفاده کنید. شاید هم عکاسی سیاهوسفید را ترجیح میدهید. درهرصورت رنگ نقش مهمی در زیباشناسی عکس دارد و القاگر احساسات و عواطف متفاوتی است. برای مثال، رنگ قرمز یکی از رنگهای قدرتمند است و درمقابل تونهای آبی اغلب حس آرامش را منتقل میکنند.
احساسات مرتبط با رنگ هم بسته به مخاطب تغییر میکنند. رنگها برای مردم در نقاط مختلف دنیا معانی متفاوتی دارند. وضعیت روحی و فکری مخاطب هم بر نگاه او به رنگها تأثیر میگذارد. برای مثال، رنگ قرمز را در نظر بگیرید. اشخاص معمولا این رنگ را رنگ علاقه و عشق میدانند؛ اما با دیدن رنگ قرمز در فیلمهای ترسناک، صحنهی خون یا خطر برایشان تداعی میشود؛ بنابراین، تفسیرهای مختلف از رنگ به دیدگاه مخاطب وابسته هستند.
انتخاب سوژه
سوژه میتواند تأثیر چشمگیری بر زیباییشناسی تصاویر بگذارد. همچنین، نقطهی تمرکز تصویر است و اغلب چشم مخاطب را جلب میکند. برای مثال، ممکن است برای عکاسی چشمانداز را انتخاب و بخواهید از زیبایی طبیعت عکاسی کنید. خیابانها منبع مناسبی برای یافتن سوژه هستند. عناصر زیباییشناسی چشمانداز خیابانی میتواند بیشتر از منظره باشد: هرجومرج و بینظمیهای شهری نوع دیگری از زیبایی را بهوجود میآورند که شامل تعاملهای انسان و بهطورکلی سوژهای به نام مردم است.
مردم سوژهی دلخواه بسیاری از عکاسان هستند؛ زیرا همیشه در حال تغییر و اغلب اوقات پیشبینینشدنی هستند. زیباییشناسی تصویر با سوژهی مردمی به نوع سوژهها هم وابسته است. برای مثال، شخص مسن یا جوان است؟ آیا تصویر زندگی روزمرهی مردم را نشان میدهد یا مدلهای حرفهای؟ آیا سوژهها دوست یا خانواده هستند؟ این انتخابها بر چگونگی توسعهی کیفیت بصری تأثیر میگذارند.
حیاتوحش سوژهی دیگری است که کیفیت زندگی افراد و طبیعت را ادغام میکند. ثبت حرکت حیوانی در حال حرکت در زیستگاه طبیعی میتواند تصویری چشمگیر باشد. سوژههای انتزاعی هم میتوانند ویژگی زیباییشناسانهی منحصربهفرد را در عکاسی بهوجود بیاورند. سوژههای انتزاعی امکان تجربه و درخشش هنری را برایتان فراهم میکنند.
تضاد
تمام عناصر بصری عکاسی به تضاد و شباهت اشاره میکنند. تضاد به تغییرات بین تیرگی و روشنی و شباهت به نداشتن تغییر بین این دو گفته میشود. تغییر کنتراست یا تضاد در عکاسی باعث ایجاد اشکال و تمایز اشیاء و افراد میشود. کنتراست و شباهت تأثیر زیادی بر موضوع و سایهروشنهای تصویر میگذارند. تصویر دارای کنتراست زیاد درمقایسهبا تصاویر دارای کنتراست کم معمولا بازخورد احساسی قویتری برمیانگیزد؛ بنابراین، کنتراست زیاد معادل تصویری چشمگیر ازنظر بصری است. اگر بهدنبال ایجاد فضایی صلحآمیز و آرامشبخش در تصویرتان هستید، میتوانید از شباهت و هارمونی برای انتقال این حس استفاده کنید. برای خلق تصاویری احساسیتر میتوانید از کنتراست زیاد کمک بگیرید.
اکسپوژر (نوردهی)
با استفاده از اکسپوژر یا نوردهی بهینه برای ترکیببندی میتوان به جلوههای تصویری جالبی رسید. تصویری که نوردهی کمی دارد، زیبایی بصری چشمگیری بهوجود میآورد. تصویر با نوردهی زیاد میتواند باعث فراوانی نور در ترکیببندی شود و حالتی سورئال را به آن ببخشد. درصورتیکه حالت نوردهی زیاد بهخوبی ترکیببندی اعمالشده باشد، اثری دراماتیک را بهدنبال خواهد داشت. نور اضافه میتواند باعث دیدهشدن بسیاری از عناصر در تصویر و ایجاد جلوههای چشمگیر و خوشایند برای مخاطب شود.
فوکوس
ویژگی تصویر به میزان عناصر در فوکوس و خارج از فوکوس وابسته است. نقاط داخل فوکوس معمولا جزئیات بیشتری نشان میدهند و در نگاه اول، توجه مخاطب را به خود جلب میکنند؛ درنتیجه، عکاسان معمولا سوژههای اصلی خود را در فوکوس قرار میدهند. درمقابل نواحی خارج از فوکوس موجود در پسزمینه توجه کمی به خود جلب میکنند.
این گزینه برای عناصری مناسب است که میخواهید عمدا ازنظر مخفی بمانند؛ بههمیندلیل، انتخاب نوع سوژه و محل قرارگیری آن در فوکوس بهطور چشمگیری بر زیباییشناسی تصویر تأثیر میگذارد. بنابراین، باید بیشتر روی عناصری فوکوس کنید که میخواهید بیشتر روی آنها تأکید کنید و عناصر ناخواسته را به حالت محو و خارج از فوکوس قرار دهید.
استفاده از خطوط راهنما
خطوط راهنما به ناظر کمک میکنند تا تصویری را روایت و توجه را بهسمت سوژه جلب کند یا رابطهای را بین دو یا چند سوژه در تصاویر زیباییشناسانه بهوجود بیاورد. از ساختمانها و سازهها، درختان یا خط افق بهعنوان خطوط راهنمای تصویرتان میتوانید استفاده کنید.
نسبت طلایی
با استفاده از نسبت طلایی میتوانید ترکیببندیهای پیچیدهتری ایجاد کنید. نسبت طلایی را میتوان بهراحتی روی تصاویر اعمال کرد؛ ولی معادلهای ریاضی برای آن وجود دارد. نسبت طلایی که بهعنوان مارپیچ فیبوناچی هم شناخته میشود، بهافتخار لئونارد فیبوناچی نامگذاری شد و براساس سریهای فیبوناچی عمل میکند.