اهمیت پهنای باند در دوربین مداربسته یکی از مباحث مهم در سیستم های مدار بسته است ، که به طور مستقیم در هزینه های موجود تاثیرگذار است. در این مطلب سعی کرده ایم تا انچه که می بایست قبل از راه اندازی سیستم مداربسته خود درباره مصرف پهنای باند و عوامل موثر بر آن بدانید را بازگو نمائیم. در مبحث شبکه پهنای باند Bandwidth به معنی حجم اطلاعاتی است که از نقطه ای به نقطه ای دیگر منتقل می گردد.
پهنای باند بر سرعت انتقال اطلاعات نیز اثر گذار است اما صرفا و به تنهایی تعیین کننده آن در شبکه نیست و عوامل دیگری نیز بر سرعت انتقال اطلاعات اثر گذار هستند. در سیستم های مداربسته مبحث پهنای باند در هنگام ارسال اطلاعات از دوربین مداربسته به دستگاه ضبط کننده مطرح می گردد. نکته حائز اهمیت در این باره محدودیت پهنای باند است به خصوص اگر ابعاد پروژه بزرگ بوده و تعداد دوربین های زیادی در محل نصب شده باشند. لذا لازم است تا با نحوه محاسبات آن نیز آشنایی کامل داشته باشید.
ابتدا ذکر این نکته مهم است که هر دوربین بر اساس طراحی خود میزان مشخصی از پهنای باند را برای ارسال اطلاعات اشغال می کند. همچنین لازم به ذکر است که در هنگام نصب باید در محاسبه میزان مصرف پهنای باند توسط کلیه دوربین ها و به دست آوردن میزان کل و مقایسه آن با پهنای باندی که در اختیار داریم دقت لازم را داشت. در یک سیستم مداربسته عوامل زیادی بر مصرف پهنای باند موثر اند که در زیر به آنها اشاره می کنیم:
عوامل موثر بر مصرف و اهمیت پهنای باند در دوربین مداربسته
- فرمت فشرده سازی
- فریم ریت
- تعداد دوربین های نصب شده
- حالت های مختلف ضبط
- رزولوشن دوربین و نسبت تصویر (Aspect Ratio)
- نوع کاربری، محل نصب دوربین، تراکم سوژه ها در تصویر
۱ فرمت فشرده سازی
یکی از عوامل موثر بر حجم تصاویر کیفیت آنهاست هر چه تصاویر از کیفیت بالاتری برخوردار باشند حجم بیشتری هم خواهند داشت. بنابراین در انتقال انها نیز پهنای باند بیشتری مصرف می شود. همانطور که در مطالب قبلی گفتیم فرمت های فشرده سازی مختلفی برای کم کردن حجم تصاویر ویدئویی وجود دارند(شامل MPEG4 ،H.264 ،H.265 ،H.264+ و … ) که هر کدام قادرند تا میزانی مشخصی از حجم تصاویر بکاهند و در نتیجه با توجه به خروجی متفاوت هر کدام توجه به این نکته مهم است که در دستگاه های شما از کدام یک استفاده می شود.
از جمله فرمت های فشرده سازی در دوربین مداربسته می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- MPEG4: یک فرمت قدیمی است که در حال حاضر نیز در برخی از دوربین و دستگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد.
- فرمت H.264: تا پیش از آمدن ورژن های جدیدتر مانند H.265 رایجترین فرمت فشرده سازی در تصاویر دوربین مداربسته بود.
- فرمت H.265: فرمت H.265 دارای دوبرابر نرخ فشرده سازی نسبت به H.264 با حفظ کیفیت تصاویر می باشد.
- فرمت H.265+: این کدک بهترین نوع کدگذاری در دوربین های مدار بسته برای فشرده سازی تصاویر ویدئویی محسوب می گردد.
تستی مبنی بر کارایی بالای فرمت فشرده سازی H.265 + نسبت به H.265 و H.264 طراحی و اجرا شده و پارامتر های این تست به شرح زیر است:
- نصب دوربین مداربسته ای مجهز به کدک H.265 و دوربین دیگری مجهز به H.265 + یکی در خیابان و دیگری در یک کافه شلوغ
- هر دو دوربین دارای رزولوشن ۱۰۸۰p و نرخ فریم ۲۵fbs بودند.
نتیجه:
- مصرف پهنای باند در حالت H.265 نسبت به H.264 47.8٪ کاهش داشت
- مصرف پهنای باند در H.265 + نسبت به H.264 837٪ کاهش داشت.
۲ فریم ریت
میزان فریم در تصاویر می تواند تاثیر مستقیم بر مصرف پهنای باند بگذارد
اغلب دوربین ها دارای نرخ فریم ۲۵ تا ۳۰ FPS هستند.
این میزان در دستگاه ها قابل تنظیم است و هر چه کمتر باشد بهتر است.
۳ تعداد دوربین های نصب شده
یکی از عوامل تاثیرگذار دیگر تعداد دوربین های موجود در شبکه است ، زیرا همانطور که در بالا گفتیم هر دوربین میزانی از پهنای باند را اشغال می کند و مجموعا بر میزان پهنای باند کل (Total Bandwidth) تاثیرگذار است. باید به این نکته اشاره کنیم که هر شبکه پهنای باند محدودی را در اختیار دارد و هرچه تعداد دوربین ها افزایش یابد از میزان آن بیشتر کاسته می شود.
۴ حالت های مختلف ضبط
همانطور که می دانید حالت های مختلفی برای ضبط در دستگاه ضبط وجود دارد مانند حالت روز و شب، ضبط با حالت حرکت Motion Detection وتعقیب هوشمند یا Smart Tracking.. انتخاب هر کدام از این حالت ها می تواند بر حجم تصاویر اثر گذاشته و مصرف پهنای باند را کاهش یا افزایش دهد.
برای مثال چنانچه حالت ضبط را بر روی ضبط حساس به حرکت یا Motion Detection قرار دهیم اگر تصویر اولیه در مدت زمان طولانی به همان حالت اولیه باقی بماند و هیچ عامل متحرکی وارد آن نشود دوربین تصاویر یکسان پشت سر هم حذف خواهند کرد تا زمانی که سوژه ای وارد تصویر گردد که منجر به شروع ضبط شود. این کار تا حد زیادی بر روی کاهش حجم تصاویر و مصرف پهنای باند تاثیر دارد.
۵ رزولوشن دوربین و نسبت تصویر (Aspect Ratio)
رزولوشن دوربین مداربسته تعیین کننده کیفیت تصاویر است ، هرچه رزولوشن بالاتر باشد حجم تصاویر نیز بیشتر شده و پهنای باند بیشتری را اشغال می کند ، برای مثال تصاویر حاصل از یک دوربین ۸ مگاپیکسلی پهنای باند بیشتری را نسبت به یک دوربین ۵ مگاپیکسلی اشغال می کنند . همچنین فاکتور تاثیرگذار دیگر نسبت تصویر یا (Aspect Ratio) است ، منظور از نسبت تصویر نسبت پهنا به ارتفاع یک فریم است ، این نسبت را با اعداد ۴:۳، ۱۶:۹ و … نشان می دهند ، با توجه به اینکه نسبت تصویر ۱۶:۹ تصویر بزرگتری را ارائه می دهد بنابراین پهنای باند بیشتری را نیز اشغال می کند.
۶ نوع کاربری، محل نصب دوربین، تراکم سوژه ها در تصویر
هرچه محیطی که دوربین در آن نصب می گردد شلوغ و پر رفت و آمد و دارای تعدد سوژه های مختلف باشد پیچیدگی تصاویر بیشتر بوده و حجم آنها نیز افزایش می یابد در نتیجه پهنای باند بیشتری اشغال می گردد. موضوع مهم دیگر مصرف پهنای در شبکه جهانی یا همان اینترنت است زیرا هزینه جداگانه ای به طور مداوم برای آن پرداخت می گردد و چنانچه به درستی مصرف نشود منجر به افزایش هزینه ها شده و از کارایی سیستم می کاهد ، پس توصیه می گردد محاسبات و تنظیم دوربین های مداربسته را با دقت زیادی انجام دهید.
معمولا زمانی که بخواهید از راه دور و هنگامی که در محل حضور ندارید به تصاویر مداربسته خود دسترسی داشته باشید چنین موردی پیش می آید. در اینجا یک راهکار موثر پیشنهاد می کنیم و آن هم این است که برای صرفه جویی در مصرف پهنای باند می توانید از جریان فرعی یا Sub Stream برای دیدن تصاویر استفاده کنید. Sub Stream جریانی است که معمولا برای کاهش حجم تصاویر از رزولوشن، کیفیت، فریم ریت و سایر آپشن های تصاویر می کاهد.
