صحبت از هوش مصنوعی می‌تواند این سؤال را ایجاد کند که این فناوری در واقع چیست و چه کاری انجام میدهد؟ شگفتی‌های ایجاد شده توسط این تازه وارد دنیای تکنولوژی باعث شد تا در اینجا مطلبی در مورد تعریف هوش مصنوعی و ChatGPT ارائه کنیم.
تعریف هوش مصنوعی امروزی؛ از DALL-E تا ChatGPT و بینگ
هوش مصنوعی امروزی به کمک بسیاری از افراد شتافته و بسیاری از مشکلات آن‌ها را حل کرده است. این فناوری قابلیت‌های زیادی را به افراد اعطا کرده است. به عنوان مثال افرادی که تاکنون سررشته‌ای از کدنویسی و یا آهنگسازی نداشته‌اند اکنون با استفاده از هوش مصنوعی توانسته‌اند آثاری را منتشر کنند که توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. غول‌های فناوری نیز به دنبال سرمایه‌گذاری هر چه بیشتر روی این تکنولوژی بوده و قصد دارند در این بازار یکه تاز باشند. ChatGPT معروف‌ترین چت بات هوش مصنوعی میباشد که باعث شده تا ساختار کل اینترنت زیر و رو شود و همه جا صحبت از AI باشد. مسلما این تکنولوژی در همین جا باقی نمانده و پیشرفت آن ادامه خواهد داشت.
تعریف هوش مصنوعی به زبان ساده
به طور جامع برای تعریف هوش مصنوعی Artificial intelligence می‌توان گفت سیستمی که قابلیت یادگیری و حل مسأله و دیگر فعالیتهای شناختی مرتبط با ذهن را به خوبی همانند انسان انجام میدهد. به گونه‌ای می‌توان هوش مصنوعی را نوعی اتوماسیون دانست. اما یک تفاوت وجود دارد. اتوماسیون طبق تعریف قدیمی به فعالیتهای قابل انجام از طریق کامپیوتر گفته می‌شود. در حالیکه هوش مصنوعی به فعالیت‌هایی اطلاق می‌شود که از قبل آرزوی انجام آن را داشتیم.
در حالت کلی دو نوع هوش مصنوعی امکان توسعه دارد. هوش مصنوعی قوی و ضعیف. هوش مصنوعی قوی یا همان دانای کل به شکل شخصیت فیلم‌های هالیوودی است که توانایی‌های آن نسبت به انسان بسیار بالاتر بوده و هنوز چنین فناوری‌ای توسعه نیافته است.
تعریف هوش مصنوعی ضعیف مبتنی بر برخی الگوریتم‌های ضعیف است که قادر به انجام کار‌های محدود مانند پاسخ به سؤالات مشخص خواهد بود. این AIهای محدود مانند موتور جستجوی جدید بینگ و گوگل و حتی دستیار صوتی اپل در این دسته قرار دارند.
طبق اعلام محققان تا بحال هوش مصنوعی قوی توسعه نیافته و تا ایجاد آن فاصله زیادی وجود دارد. از طرفی با استفاده از روش‌های توسعه هوش مصنوعی ضعیف نیز نمی‌توان به نوع قوی آن دست پیدا کرد.
چطور هوش مصنوعی به این حد از توسعه رسید؟
روش دانشمندان در توسعه هوش مصنوعی از دهه‌ها پیش تاکنون تغییری نداشته است. ولی چطور می‌توان فناوری‌های جدیدی مانند چت بات ChatGPT و یا هوش مصنوعی DALL-E را به عنوان دستاورد همان روش‌ها در نظر گرفت؟
در پاسخ این سؤال می‌توان گفت راه حل مهندسان از بین رفتن محدودیت ذخیره‌سازی توسط قانون مور بوده است. با توجه به این قانون هر سال شاهد دو برابر شدن سرعت و حافظه کامپیوتر‌ها هستیم. بدین ترتیب که توسعه هوش مصنوعی با توجه به ظرفیت‌های فعلی گسترش می‌یابد و سپس قانون مور این موضوع را یک پله جلوتر خواهد برد.
دسته‌بندی دیگر هوش مصنوعی
از طریق دیگری می‌توان هوش مصنوعی را به چهار دسته تقسیم کرد که در اینجا به اختصار به این چهار دسته می‌پردازیم.
- هوش مصنوعی ماشین واکنشی که ساده‌ترین نوع تعریف هوش مصنوعی است و تنها به همین العمل فعلی پایه میدهد. موتور‌های جستجو از این نوع هستند.
- هوش مصنوعی با حافظه محدود، این دسته از ماشین‌ها می‌توانند به صورت محدود از برخی داده‌های گذشته استفاده کنند.
- هوش مصنوعی تئوری ذهن که از نوع فرضی بوده و تاحدودی امکان درک احساسات را داشته و بر اساس آن‌ها تصمیم‌گیری می‌کند.
- هوش مصنوعی خودآگاه که باز هم در دسته فرضی قرار می‌گیرد. هوش مصنوعی در واقع به خودآگاهی رسیده و احساساتی مشابه انسان‌ها از خود بروز میدهد.
ChatGPT در کدام دسته از هوش مصنوعی قرار دارد؟
چت بات ChatGPT در زمره بهترین نوع هوش مصنوعی قرار دارد که شرکت OpenAI آن را توسعه و به لطف رابط کاربری بسیار ساده آن، کاربران قادر به تایپ انواع درخواست‌ها هستند. این مدل زبانی بزرگ قادر است به هر سؤالی در کمترین زمان پاسخ دهد. میزان داده‌های به کار رفته در آموزش این چت بات به قدری کامل و جامع میباشد که یک انسان در طول عمر خود نمیتواند همه آن‌ها را آموزش ببیند. شرکت OpenAI محصول دیگری به نام DALL-E نیز دارد که تعریف هوش مصنوعی را دگرگون کرده و می‌تواند متن را به آثار هنری و تصاویر تبدیل کند.
حرف آخر
در این مطلب تلاش شد تا به اختصار تعریفی از هوش مصنوعی ارائه شود. هر چند این مقدار نمیتواند به طور کامل این پدیده نوظهور را توصیف کند و برای معرفی کامل آن باید به طور گسترده‌تر به آن پرداخت. هوش مصنوعی در حوزه‌هایی مانند پزشکی، تجارت الکترونیک، آموزش، مدیریت، رباتیک و …استفاده و باعث پیشرفت‌هایی در این بخشها شده است.
