شهر با کوچه ها و خیابان هایش، با آمد و شد مردم و اهالی شهر، با داستان های متنوع، با رفتارهای اجتماعی قابل تحلیل و… قلمرو جذاب و وسوسه انگیز عکاسان حرفه ای و آماتور زیادی است. برای شروع عکاسی خیابانی نیاز است تا اصول اولیه آن را بدانید.
نکات مهم برای شروع عکاسی خیابانی
آیا تمام عکاسی های خیابانی بصورت مخفی انجام می شود؟
این موضوع هم مورد بحث است. خیلی از افراد عقیده دارند که تمامی عکس های خیابانی باید به صورت مخفی گرفته شوند. اما برخی عقیده دارند که پرتره خیابانی هم جزء عکاسی خیابانی دستهبندی میشود. برای گرفتن پرتره خیابانی شما باید با سوژه ارتباط برقرار کنید. ارتباط برقرار کردن با غریبهها ممکن است برای کسانی که تازه شروع به کار کردهاند، مقداری ترسناک باشد اما با این روش میتوانید عکسهای خیلی خوبی بگیرید. در ادامه در مورد غلبه بر ترس هم صحبت خواهیم کرد.
یکی دیگر از انواع عکاسی خیابانی غیرمخفیانه مواقعی رخ میدهد که با سوژه ارتباط چشمی مستقیم برقرار میکنید. برخی عقیده دارند که ارتباط چشمی خودانگیختگی صحنه را از بین میبرد و باعث تغییر صحنه میشود. من معمولا با سوژه ارتباط چشمی برقرار نمیکنم اما در صورتی که متوجه حضور من شود هم عکس را حذف نمیکنم. این ارتباطهای شانسی معمولا باعث افزایش زیبایی عکس میشود و ارتباط چشمی هم عکس را صمیمانهتر میکند.
تجهیزات موردنیاز برای عکاسی خیابانی
برای عکاسی خیابانی هرچقدر تجهیزات کمتری به همراه داشته باشید بهتر است. شما باید در خیابان نامرئی باشید و به همین خاطر بهتر است از یک دوربین کوچک استفاده کنید. البته این بدین معنی نیست که با یک دوربین DSLR نمیتوانید به عکاسی خیابانی بپردازید اما این کار ممکن است باعث لو رفتن شما شود. لنزهای پرایم برای عکاسی خیابانی بهتر هستند. این لنزها نسبت به لنزهای زوم کوچکتر هستند. علاوه بر این با استفاده دائم از یک فاصله کانونی، قبل از اینکه حتی دوربین را بالا بیاورید، میتوانید کادر تصویر را تشخیص دهید. داخل خیابان اتفاقات خیلی سریع رخ میدهند و به همین خاطر باید خیلی سریع واکنش نشان دهید. به همین خاطر با حذف متغیر زوم از معادله، خیلی زودتر میتوانید کادر تصویر خود را مشخص کنید.
به جز دوربین وسایلی که باید همراه داشته باشید عبارتند از باطری اضافه، کارت ویزیت، تلفن همراه و کارت شناسایی. توصیه میشود که هیچ نوع لنز اضافهای با خودتان حمل نکنید. زیرا این کار تصمیمگیری را برای شما سخت میکند. بهتر است به جای زوم کردن با لنز خودتان به سوژه نزدیک شوید و هیچوقت با خودتان فکر نکنید که اگر یک لنز دیگر داشتم چه اتفاقی میافتاد.
کفش راحت هم دقیقا به اندازه تجهیزات مهم است. برای عکاسی خیابانی ممکن است در طول یک روز 10 تا 15 کیلومتر پیادهروی کنید و به همین خاطر باید یک کفش راحت داشته باشید. لباس پوشیدن نیز مهم است و باید لباسهایی بپوشید که توجه اضافی را به خودتان جلب نکنید.
قوانین اخلاقی
در اکثر کشورهای دنیا عکاسی در محیطهای عمومی آزاد است و نیاز به هیچگونه مجوزی ندارید. اما حتی در صورتی که در فضاهای باز هم عکاسی میکنید باید تا حدودی به حریم خصوصی افراد احترام بگذارید. برای مثال عکاسی از اتاق خواب یک نفر درحالی که داخل خیابان ایستادهاید غیراخلاقی و به احتمال زیاد غیرقانونی است.
لبخند و احترام
در عکاسی خیابانی احترام گذاشتن به بقیه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در صورتی که کسی دوست ندارد از او عکس بگیرید، معذرتخواهی کنید و به دنبال یک سوژه دیگر بگردید. خیابان پر از افراد جالب است و مطمئنا به زودی میتوانید یک سوژه بهتر پیدا کنید.
لبخند زدن نیز کمک خیلی زیادی به شما میکند. در صورتی که کسی متوجه شد شما در حال عکاسی از وی هستید، سعی کنید لبخند بزنید و از او تشکر کنید. به احتمال زیاد او نیز به شما لبخند خواهد زد و مشکلی پیش نخواهد آمد. در صورتی هم که از شما خواست عکس را حذف کنید حتما این کار را انجام دهید.
عکاسی از کودکان
اصول اخلاقی عکاسی از کودکان کمی پیچیده است. در صورتی که پدر و مادر کودک در همان اطراف وجود داشته باشد حتما قبل از گرفتن عکس از آنها اجازه بگیرید. در صورتی هم که کسی اطراف نبود سعی کنید به شکلی عکس بگیرید که صورت سوژه در آن مشخص نباشد.
عکاسی از افراد بی خانمان
هنگام شروع عکاسی خیابانی برای عکاسی از افراد بیخانمان بهتر است برای چند دقیقه خودتان را در جای آنها قرار دهید. در صورتی که شما جای آنها بودید، دوست داشتید کسی از شما عکس بگیرد؟
عکاسی از فاصله دور
تا زمانی که برای نزدیک شدن به سوژههای خودتان راحت نیستید، سعی کنید از فاصله دورتری به عکاسی بپردازید. البته منظور این نیست که با لنز تله فوتو عکاسی کنید، اما برای مثال میتوانید از سمت مخالف خیابان به عکاسی بپردازید تا راحتتر بتوانید کادر تصویر را تنظیم کنید.
عکاسی از پشت شیشه
خیلی از عکاسهای خیابانی تازهکار از روبرو شدن با سوژههای خودشان میترسند. در صورتی که شما هم جزء این دسته از عکاسها هستید سعی کنید از داخل یک ساختمان به عکاسی بپردازید. ممکن است در این صورت احساس امنیت بیشتری داشته باشید. البته در نظر داشته باشید که اگر سوژه متوجه حضور شما شد به او لبخند بزنید.
عکاسی از پشت سر
برای عکاسی خیابانی لزوما نباید از صورت افراد عکاسی کنید. عکاسی از پشت سر یکی از بهترین روشها برای این است که سوژه متوجه حضور شما نشود. به دنبال سوژههایی باشید که لباسهای جذابی پوشیدهاند تا بتوانید عکسهای زیبایی بگیرید.
منتظر لحظه قطعی بمانید
هنری کارتیه برسون، پدر عکاسی خیابانی در یکی از مصاحبههای خودش با واشنگتن پست میگوید:«چند صدم ثانیه خلاقانه وجود دارد که شما باید عکس خود را بگیرید. شما باید قادر باشید ترکیب بندی یا بیانی که دنیا در اختیار شما قرار میدهد را ببینید و بلافاصله بتوانید کلید شاتر را فشار دهید. فقط در این لحظه است که عکس از خلاقیت کافی برخوردار است. در صورتی که این لحظه را از دست بدهید، صحنه را به صورت کامل از دست دادهاید.» عکاسی در لحظهی قطعی به مقداری شانس، عکسالعمل سریع و آشنایی کامل با دوربین نیاز دارد.
میتوانید دوربین را روی حالت اولویت دیافراگم قرار دهید و حساسیت را هم روی خودکار تنظیم کنید تا مطمئن شوید سرعت شاتر به اندازه کافی سریع است. در این صورت مطمئن خواهم بود در صورتی که یک اتفاق ناگهانی رخ دهد، آماده عکاسی از آن هستم. ثبت یک حرکت خیلی ریز میتواند تفاوت یک عکس خیابانی خوب با یک عکس عالی باشد.