یکی از سه ضلع مهم مثلث نوردهی و یکی از مهمترین موضوعاتی که در زمان عکاسی باید رعایت کنید، سرعت شاتر است. در این بخش می خواهیم 3 اشتباه مرتبط با سرعت شاتر در عکاسی را مورد بررسی قرار دهیم.
اشتباه مرتبط با سرعت شاتر در عکاسی
تار شدن تصویر
اگر تصویر شما تار میشود و از سایر تنظیمات دوربین خود مطمئن هستید، به احتمال ۹۵ درصد علت آن سرعت نامناسب شاتر است. اگر سرعت باز و بسته شدن بسیار زیاد باشد، احتمال تار شدن سوژه بیشتر میشود. در سوی دیگر اگر سرعت بسیار کم باشد ممکن است لرزشهای دست موجب تاری تصویر شوند. اگر بدون پایه عکاسی میکنید باید بدانید که تقریبا هیچ انسانی نمیتواند دست خود را کاملاً ثابت نگه دارد، پس نمیتوان سرعت را از حد معینی کمتر کرد. البته بعضی از عکاسان از سرعت پایین شاتر هنگام عکاسی با دست به عنوان تکنیکی برای کشیدن امواج نور و بازی با آنها استفاده میکنند.
برای حل این مشکل، قانون کلی برای تعیین سرعت هنگام عکاسی بدون پایه در نظر گرفته شده است. تنها کافیست فاصله کانونی لنز مورد استفاده خود را معکوس کنید تا حداقل سرعت را بدست آورید. برای مثال اگر فاصله کانونی لنز ۳۰ سانتیمتر است، سرعت شاتر باید برابر با ۱/۳۰ یا بالاتر باشد. پس میتوان دریافت که هرچه لنز شما فاصله کانونی بیشتری داشته باشد، نسبت به حرکت دست حساستر است و باید از سرعت شاتر بالاتری بهره ببرید. در سوی دیگر، هرچه فاصله کانونی لنز کمتر باشد یا در واقع لنز زاویه دید عریضتری داشته باشد، حساسیت کمتری نسبت به حرکت دارد.
فریز شدن تصویر
تمام تصاویر، فریمهای ثابتی هستند و مشخص است که پویایی ندارند. اما گاهی به دلیل سرعت بسیار بالای شاتر ممکن است تصاویر مصنوعی و ثابتتر از حالت عادی به نظر برسند! به چنین حالتی فریز شدن عکس میگویند که در موارد خاصی به عنوان تکنیکی برای ثبت تصاویر حرفهای استفاده میشود. برای مثال در عکاسی تبلیغاتی یا ورزشی از آن استفاده میشود. اما در حالت عادی سرعت بسیار بالای شاتر توصیه نمیشود زیرا تصویر را از حالت طبیعی خود خارج میکند.
اگرچه هنگام ثبت ویدیو با دوربینهای DSLR، شاتر الکترونیک نقش اساسی را برعهده دارد، اما سرعت بالای شاتر باز هم میتواند موجب غیرطبیعی شدن خروجی شود.
روشن شدن بیش از حد تصویر
همان طور که در قسمتهای قبلی گفتیم، هرچه سرعت کمتر باشد، نور بیشتری به حسگر میرسد. حال اگر شاتر برای زمانی بیش از حد نیاز باز بماند، تصویر بسیار روشن یا به اصطلاح Over Exposed ثبت میشود. اگرچه میتوان با تکنیکهای ویرایش عکس، نور آن را به حالت مطلوب رساند اما اگر میزان نور خیلی زیاد باشد، نمیتوان حتی پس از ویرایش نیز تصویر خوبی دریافت کرد.
میزان نور دریافتی توسط دوربین بر پایه گامها طراحی شده است. برای مثال وقتی سرعت شاتر را از ۱/۱۲۵ به ۱/۲۵۰ افزایش دهید، یک گام جهش داشتهاید. هر گام برابر با دو برابر کردن مقدار ایزو یا نصف کردن آن است. در شرایطی که نمیتوان سرعت شاتر را زیاد کرد، میتوان از کاهش حساسیت سنسور (ISO) یا تنگ کردن کردن دیافراگم استفاده کرد تا میزان نور دریافتی کمتر شود.
اما برای ضبط ویدیو شرایط کمی پیچیدهتر است؛ زیرا در بیشتر دوربینهای DSLR امکان کاهش سرعت شاتر به مقداری کمتر از فریم ریت وجود ندارد. در چنین شرایطی باز هم به جای کاهش سرعت شاتر میتوان ایزو یا گشادی دیافراگم را کاهش داد.