هارد دیسک (دیسک سخت ) در سال 1950 اختراع شد که به عنوان بزرگ ترین حافظه ی جانبی موجود در کامپیوتر شناخته شده است . به طور کلی می توان گفت که حدودا همه ی داده ها از جمله سیستم عامل ( Operating System) ، برنامه ها ، فایل ها و … بروی حافظه ی جانبی هارد دیسک ذخیره می شود. این قطعه نیز همچون هر وسیله دیگری عمری دارد و بلخره روزی خراب می شود اما از آنجایی که افراد اطلاعات مهم خود را بر روی هارد ذخیره می کنند بهتر است سریع تر متوجه این موضوع شوند. از این رو در این بخش می خواهیم علائم خرابی هارد کامپیوتر برای شما عزیزان نام ببریم و توضیح دهیم.
علائم خرابی هارد کامپیوتر را بشناسید
شنیدن صدای غیرعادی
هاردهای مدرن بخصوص درایوهای دیسک سخت (HDD)، با تابآوری بسیار بالایی تولید میشوند. با وجود داشتن صفحههایی که هزاران دور در دقیقه میچرخند و بازوهایی که برحسب میلیثانیه به عقب و جلو میروند، HDD های امروزی به گونهای طراحی شدهاند که عملکرد تقریباً بیصدایی دارند. هنگام کار کردن این هارد، ممکن است متوجه چرخش ضعیف یا صدای کلیک بشوید. صداهای عادی فقط همینها هستند، بنابراین هر صدایی بلندتر از اینها، نشان میدهد اوضاع خوب نیست (البته این صدا ممکن است به دلیل قدیمی بودن هارد دیسک نیز باشد). همچنین اگر صدای بلند فلز شنیدید، احتمالاً درایو از داخل آسیب دیده است.
خوشبختانه، از آنجا که اطلاعات در حافظهای ذخیرهسازی میشوند که قابلیت جابجایی دارد، هارد درایوی که به سر و صدا افتاده باعث از دست رفتن اطلاعات نمیشود. در صورت ادامه استفاده از درایوی با این وضعیت، ممکن است به گونهای خراب شود که در نهایت دیسک آسیب ببیند.
ناپدید شدن اطلاعات
از جمله علائمی که نشان میدهد هارد درایو ذخیرهسازی شما از کار افتاده، ناپدید شدن ناگهانی یک یا چند فایل است. قضیه از این قرار است که اطلاعات به صورت یک جریان پیوسته از بیتها ذخیره نمیشوند، بلکه به صورت مجموعهای از بلوکهای کوچک داده قرار میگیرند. این بلوکها ممکن است از نظر فیزیکی در کنار یکدیگر باشند و یا این که ممکن است به صورت پراکنده وجود داشته باشند. فقط لازم است یکی از این بلوکها آسیب ببیند، آن موقع است که تعدادی از آن بیتهای ارزشمند برای همیشه از بین میروند.
هنگامی که به دنبال فایل میگردید، سیستم عامل کامپیوتر سعی میکند تمام بلوکهای تشکیل دهنده فایل را پیدا کند. بدون مجموعه کامل دادهها، فایل ناقص است و سیستم عامل ممکن است آن را یک فایل خراب گزارش کند و بگوید که نمیتواند آن فایل را پیدا کنید. فلش NAND، هر زمان بلوکی از اطلاعات روی آن نوشته یا پاک شود، از نظر فیزیکی از بین میرود و پس از چند چرخه نوشتن و پاک کردن، بلوک دیگر کار نمیکند.
کُندی عملکرد
هر گونه تغییر ناگهانی در عملکرد کلی میتواند نشانه خرابی هارد درایو ذخیرهسازی شما باشد. سختافزار کامپیوتر مانند CPU، رم یا پردازنده گرافیکی با گذشت زمان کند نمیشوند. حتی در صورت احتمال خرابی فنها و از بین رفتن تراشهها به همین دلیل، سختافزار باید عملکرد یکسانی داشته باشد. اما از نظر نرمافزاری، تجمع دادهها، بارگیری بیشتر برنامهها در پس زمینه و درگیری سیستم عامل بعد از سالها بروزرسانی، بیانگر تغییرات جدی است.
اگر دستگاه شما پس از مدتها خوب کار کردن، کند راهاندازی میشود یا این که باز کردن یک فایل زمان زیادی طول میکشد، به طور حتم مشکلی رخ داده است. HDD ها و همچنین SSDها در نهایت خراب میشوند و علائم این خرابی را به روشهای مختلف نشان میدهند. خطاهای مربوط به بلوکهای معیوب (bad blocks) در هر دو نوع درایو ذخیرهسازی به نمایش درمیآیند و این معمولاً زمانی است که خواندن یا نوشتن یک فایل طولانی میشود و روند کار با شکست مواجه میشود، و در نهایت سیستم با یک پیام خطا تسلیم میشود.
اشکال در ماتریس
آخرین نشانهای که در مورد خرابی هارد درایو ذخیرهسازی عنوان میکنیم، شاید به نظر دلیل قاطع و تعیینکنندهای نباشد. به عبارت دیگر، اگر این علائم خاص را تجربه میکنید، ایراد میتواند از هارد درایو باشد، اما دلایل دیگری هم وجود دارند که ابتدا باید بررسی و از لیست حذف شوند. ما به موقعیتهایی اشاره میکنیم که کامپیوتر شما خاموش میشود. در مورد ویندوز، منظور همان صفحه آبی معروف به صفحه مرگ ویندوز (BSOD) است. این صفحه زمانی به نمایش میآید که سیستم عامل به نقطهای رسیده که دیگر قادر به کار کردن نیست.
آخرین نسخه ویندوز، با نشان دادن یک کد QR که با گوشی هوشمند قابل اسکن است، سعی میکند کار شما را اندکی راحتتر کند. سپس یک صفحه وب بارگذاری میشود که در مورد منبع مشکل و نحوه اصلاح آن، راهنماییهایی را ارائه میدهد. بیشتر توصیهها شامل انجام تغییرات نرمافزاری، مانند حذف برنامههای جدید یا درایوهاست، زیرا اینها مقصرین اصلی نمایش صفحه مرگ ویندوز هستند. اگر دلیل اصلی BSOD، خرابی درایو ذخیرهسازی باشد، هیچ یک از ترفندهای نرمافزاری نمیتوانند در حل این مشکل کارساز باشند. درست مانند ناپدید شدن درایوهای بوت، تجزیه و تحلیل خرابیهای ناگهانی سیستم میتواند کار دشواری باشد. با این حال تنها زمانی میتوانید علت این مشکل را خرابی درایو ذخیرهسازی بدانید که سایر احتمالات دیگر را بررسی کرده باشید.