یکی از مشهورترین شاخه ها و متدوال ترین نوع عکاسی، عکاسی پرتره است این ژانر عکاسی بسیار محبوب است که از همان اوایل پیدایش دوربین های عکاسی همواره مورد توجه بوده است چراکه هر انسانی ابتدا مایل است عکسی از چهره خود داشته باشد حال در این بین بعضی ها آنقدر حرفه ای عکاسی می کنند که همان عکس تبدیل به یکی از بهترین عکس هایشان می شود. این نوع از عکاسی هم ترفندهای خاصی دارد که ما در این مقاله سعی داریم ابتدا با مفهوم عکاسی پرتره آشنا شویم سپس یاد می گیریم که چگونه یک عکس پرتره خوب بگیریم.
پرتره چیست؟
ثبت چهره انسان چه با نقاشی چه با عکاسی که در آن چهره فرد دارای یک روحیه خاص باشد پرتره می گویند.پرتره،در واقع به نقاشی یا عکس یا تصویری از صورت یک شخص گفته می شود که بوسیله این تصویر می خواهد ماهیت یا شخصیت شخص را نمایش دهد.پرتره در قالب های مختلفی هم ارائه می شود ممکن است یک نقاشی از صورت انسان باشد یا مجسمه ای نیم تنه از انسان باشد ک یا به شکل عکسی گرفته شده باشد که در عین حال بیانگر یک روحیه ویژه ای باشد که در پشت این قالب مورد نظر وجود دارد و همگان را به فکر می برد.
عکاسی پرتره چیست؟
در عکاسی پرتره هم شخصیت، هویت و نگرش افراد که در یک پس زمینه مناسب و نورپردازی ویژه و ژست خاصی گرفته شده باشد عکاسی پرتره می گویند.ممکن است ساده به نظر برسد ولی جالب است بدانید که این نوع عکاسی یکی از پر بحث ترین مباحث از انواع عکاسی است. هنگامی که عکاس بتواند شخصیت سوژه مورد نظر خود را به خوبی عکسبرداری کند این تجهیزات او نیست که اهمیت دارد گرچه داشتن جدیدترین تجهیزات عکاسی هم بی‌تأثیر نیست بلکه هنر او در نمایش سوژه است که چگونه به تصویر کشیده شده است زمانی به یک عکس را می توان پرتره نامید که به کمک پس زمینه و نورپردازی بتواند یک ارتباط حسی خاص بین خود و بیننده آن عکس برقرار کند.
عکاسی پرتره از چه زمانی آغاز شد؟
در اواسط قرن نوزدهم میلادی و پیشرفت دوربین های عکاسی و همینطور کاهش زمان بی حرکت ماندن سوژه نسبت به نقاشی پرتره گرایش به این نوع از سبک عکاسی به شدت افزایش پیدا کرد.سبک کارهای اولیه از این نوع نقاشی هم با چالش هایی همراه بود مانند نوردهی طولانی و موارد دیگر که یک شیوه به نام “مادر پنهان” (Hidden Mother Photography) مشهور شد در این نوع از سبک که می خواستند پرتره کودکان را بگیرند برای آرام کردن کودک از مادرش می خواستند در پشت کودک قرار بگیرد بدون آ«که در عکس دیده شود در بی حرکت ماندن کودک کمک کنند. که یک نمونه از آن را در شکل زیر می بینید.
در همان دوران اولیه این عکاسی به طور معمول از سوژه های عکاسی می خواستندکه به شکل مستقیم به لنز دوربین نگاه کنند. ولی بعدها به مرور زمان سوژه باید با زاویه ای مشخص به مکانی غیر از دوربین و لنز آن نگاه می کرد که در اغلب موارد هم سوژه های عکاسی پرتره مدل ها و افراد خاص و حرفه ای نبودند بلکه افراد معمولی مانند والدین، کودکان، بازرگانان، هنرمندان و یا افراد بومی یک منطقه بودند.
انواع عکاسی پرتره :
این نوع از عکاسی شامل انواع مختلفی است:
پرتره تمام قد: سوژه در یک کادر مستطیل شکل قرار می گیرد.
پرتره سنتی: معمولاً در استودیوهای عکاسی سوژه ها مستقیما به دوربین نگاه می کنند.
پرتره پرسنلی: ادارات دولتی، مدارس، راهنمایی و رانندگی، مدارس، ثبت احوال به این نوع عکس احتیاج دارند.
پرتره هنری: اغلب برای هنرمندان، نویسندگان و افراد خاص مورد استفاده قرار می گیرد.
پرتره سیاسی: در این نوع از عکاسی هم از نمادهای ملی میهنی و بومی میهنی استفاده فراوان می شود.
پرتره تبلیغاتی: بیشتر برای امور تجاری و تبلیغات آن مورد استفاده قرار می گیرد.
پرتره خانوادگی: در مناسبت های خاص خانوادگی مسافرت ها و جشن ها هم از این نوع عکاسی استفاده می شود.
پرتره سبک زندگی:سوژه مورد نظر به جای اینکه ژستی بگیرد در فضای زندگی طبیعی خودش قرار می گیرد.
پرتره محیطی: با یک ژست خاص در مکان هایی گرفته می شود که برای سوژه اهمیت دارد مانند قرار گرفتن سوژه در محیط کارش
پرتره خیابانی: سوژه ها با چهره هایی طبیعی از سوی عکاس در خیابان انتخاب می شوند.
برای گرفتن عکس پرتره باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
1-انتخاب پس‌زمینه مناسب
بیشتر وقت ها عکس های پرتره هنری پس زمینه ساده دارند چرا که استفاده از این نوع پس زمینه باعث افزایش تمرکز بیننده بر روی ویژگی های چهره، بافت، پوست، لباس و ژست سوژه خواهد شد. در عکاسی پرتره هنری از رنگ مشکی استفاده زیادی می شود چون با اسجاد حس عمق، چشمان بیننده وادار به تمرکز بیشتر روی سوژه خواهد شد در صورت استفاده نکردن از رنگ مشکی می توان از رنگ های خنثی مانند بژ و خاکستری هم استفاده کرد.
2-نورپردازی مناسب
اگر چه می توان از نور طبیعی مانند نور تابیده از پنجره برای یک پرتره هنری استفاده کرد اما به طور معمول از نورپردازی کنترل شده برای این نوع از عکاسی استفاده می شود که علاوه بر تکنیک‌های نورپردازی کلاسیک مانند نورپردازی رامبراند و پروانه‌ای، استفاده از تکنیک‌های بدون سایه مانند High Key و Low Key نیز به طور گسترده در این نوع عکاسی پرتره استفاده می‌شود.
3-ژست عکاسی پرتره
ژست هایی که سوژه می گیرد هم در عکاسی پرتره بسیار مهم است و آن را از پرتره های معمولی متمایز می سازد و وظیفه عکاس است که این ژست ها را هدایت کند که به راحتی با ژستی که سوژه می گیرد می توان به احساسات درون سوژه پی ببریم
شش گروه از حالات مرسوم در بیان احساسات عبارتند از: خشم، انزجار، ترس، شادی، غم و تعجب. باید توجه داشت که این‌ها فقط گروه‌های بیانی هستند و ممکن است سوژه ها حالات دیگری نیز از خود نشان دهند مانند: تفکر و تعمق، کنجکاوی، سپاسگزاری و اغواگری.
تمامی این حالات و بسیاری از حالات دیگر توسط ژست مناسب بیان می‌شوند. عکاسان حرفه‌ای پرتره قبل از عکاسی از فرد مورد نظر با روحیات و منش سوژه‌های خود به خوبی آشنا شده و سپس با هدایت آن ها به سمت ژست‌های مناسب، داستان و شخصیت سوژه را به بهترین شکل ممکن بیان می‌کنند. یکی از پرتره‌های معروف عکاسی یوسف کارش از فیزیکدان مشهور آلبرت اینشتین را در زیر ببینید.
تجهیزات مورد نیاز در عکاسی پرتره حرفه ای
هر چند با پیشرفت تکنولوژی که به حیطه عماسی هم وارد شده و عکس گرفتن از انحصار دوربین های عکاسی خارج شده و به با گوشی های موبایل هم می توان عکاسی کرد اما اگر بخواهیم مانند عکاسان حرفه ای عمل کنیم و عکس های پرتره زیبا و تاثیر گذار بگیریم بهتر است تجهیزات آن را هم تهیه کنیم
دوربین‌های عکاسی DSLR از نوع دوربین های بدون آینه هستند که برای عکاسی پرتره بسیار مناسب هستند و دوربین های فول فریم هم بهترین کارایی را دارند و اگر بیرون از استودیو عکاسی می کنید دوربین های بدون آینه که وزن کمتری دارند و حمل ونقلشان راحتر است گزینه مناسبی هستند.
بعد از انتخاب دوربین نکته مهم داشتن لنز مناسب برای عکاسی پرتره است. طبق تعریف لنزهای تله فتوی متوسط در فاصله کانونی بین 70 تا 200 میلیمتر برای عکاسی پرتره ایده‌آل هستند. برای ایجاد یک پس‌زمینه محو شده یا همان بوکه‌های زیبا استفاده از لنزهایی با دیافراگم باز یعنی F/1.2 تا F/1.8 ضروری است. برای استفاده از این دیافراگم‌ها باید از لنزهای پرایم استفاده کرد اما در صورت استفاده از لنزهای زوم حداکثر گشودگی دیافراگم لنز به F/2.8 محدود می‌شود.
این روزها گوشی های موبایل هم بیش از هر دستگاه دیگری برای ثبت عکس ها استفاده می شوند این افزایش استفاده باعث شده تا شرکت های برنامه نویسی برنامه های مخصوص عکاسی پرتره برای موبایل ها تولید کنند. افکت های نورپردازی حرفه ای، تنظیمات اصلا اعوجاج لنز و همچنین قابلیت محو کردن پس زمینه (بوکه) از ویژگی های این نرم افزارها هستند. مانند شرکت اپل این قابلیت را بصورت پیش فرض در برنامه دوربین گوشی هایش نیز گنجانده که افکت های بسیار جذابی را در اختیار ما قرار می دهد.
اما برای حرفه ای تر کار کردن نیاز به راه‌اندازی یک استودیوی عکاسی پرتره با تجهیزات نورپردازی دارید. در استودیوهای متوسط از سه شاخه نور فلاش به همراه سافت‌باکس، اکتاباکس، بیوتی‌دیش، چتر و رفلکتور استفاده می‌شود.
اما اگر نمی خواهید در ابتدا هزینه زیادی برای نورپردازی بپردازید توصیه می‌شود از منابع نور پیوسته مانند رینگ لایت ها و پنل های LED استفاده کنید. تمام تجهیزات نورپردازی مورد نیاز خود را می‌توانید در بخش نورپردازی وب‌سایت پایاتل با خیال آسوده تهیه کنید.برای آگاهی از کاربرد و قیمت این منابع نور می توانید به سایت ما مراجعه کنید.
.
ویرایش نهایی و انتخاب عکس
پس از ثبت عکس ها، باید بهترین عکس ها را انتخاب کنید و ویرایش نهایی را روی آنها انجام دهید. اگر در حالت RAW عکاسی کرده باشید، نیاز به نرم‌افزاری مثل لایت روم یا ادوبی بریج دارید تا فایل‌های RAW را تشخیص دهد.
انتخاب عکس ها
در فرایند انتخاب تصاویر برای ویرایش ابتدا باید عکس هایی که فکر می کنیم ارزش وقت گذاشتن برای ویرایش را ندارند را حذف کنیم و سپس عکس هایی را که به ویرایش آنها علاقمندیم را انتخاب کنیم که بنابر اولویتی که به آنها می دهیم و برایمان دارد شروع می کنیم که باید مراقب تفاوت در حالت چهره ها و جزئیات نیز بود تا به اشتباه عکسی را حذف نکنیم.
ویرایش عکس پرتره
برای ویرایش هم متداولترین راه استفاده از مجموعه ادوبی کریتیو کلاد برای عکاسی است. در عکاسی با گوشی هم نرم افزارهای مانند لایت روم فتوشاپ هم در اپلیکشن های موبایل موجود است که عکس های پرتره را می توان با تغییرات کوچک در رنگ و روتوش جزئیات به شکل خوبی از نظر کیفیت بهبود داد.
